Tuta absoluta, σημαντικός εχθρός της ντομάτας

Γράφει η Κατερίνα Καπώνη

Η ντομάτα είναι ένα φυτό της οικογένειας των Στρυχνοειδών (Solanaceae). Το επιστημονικό της όνομα είναι Solanum lycopersicum. Είναι ποώδες φυτό, ετήσιο, διετές και σπανιότερα πολυετές. Καλλιεργείται σε σχεδόν όλους τους τύπους εδαφών αλλά επιτυγχάνονται καλύτερες αποδόσεις σε εδάφη με ουδέτερο η ελαφρά όξινο έδαφος καθώς το pΗ σε καλά επίπεδα λειτουργεί ως καταλύτης για την καλύτερη πρόσληψη διαφόρων θρεπτικών συστατικών από το έδαφος.

Η ντομάτα, όπως και όλα τα κηπευτικά προσβάλλεται από πολλές ασθένειες αλλά και εχθρούς. Ένας απ’ τους σημαντικότερους εχθρούς της που θ’ ασχοληθούμε παρακάτω είναι ο Tuta absoluta. Πρόκειται για ένα έντομο, που ανήκει στα λεπιδόπτερα, ιθαγενές της Λατινικής Αμερικής.

Είναι ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο έντομο. Σε έντονες προσβολές το σύνολο της φυλλικής επιφάνειας μπορεί να καταστραφεί μέσα σε λίγες μέρες προκαλώντας καθολική ξήρανση των φυτών και ολική απώλεια της παραγωγής. Επίσης, οι προσβεβλημένοι καρποί δεν είναι εμπορεύσιμοι και οι παραγωγοί πρέπει να τους απομακρύνουν και να τους καταστρέφουν επιμελώς.

Το ενήλικο είναι ένα καφέ-σταχτί πεταλουδάκι που δραστηριοποιείται την νύχτα. Την ημέρα κρύβεται και αν ενοχληθεί μπορεί να εντοπιστεί να πετά σε χαμηλό ύψος. Όμως πολύ δύσκολα ο παραγωγός μπορεί να αναγνωρίσει με σιγουριά το είδος από το ενήλικο. Αντίθετα η κάμπια εύκολα αναγνωρίζεται καθώς έχει στον προθώρακα (ακριβώς πίσω από το κεφάλι) μια σκουρόχρωμη γραμμή.

Για τον έγκαιρο εντοπισμό της προσβολής χρησιμοποιούμε φερομονικές παγίδες. Οι φερομόνες ελκύουν μόνο τα αρσενικά και δεν θα αυξήσουν την προσβολή. Η παρουσία αρσενικών στις παγίδες μάς προειδοποιεί για πιθανή επικείμενη προσβολή και μπορεί να παρατηρηθεί πριν από οποιαδήποτε εμφάνιση συμπτωμάτων προσβολής στην καλλιέργεια. Τα θηλυκά και τα αρσενικά έντομα που τελικά επισκέπτονται την καλλιέργεια προσελκύονται από πτητικές ελκυστικές ουσίες που παράγονται αποκλειστικά από τα φυτά της τομάτας. Επίσης ο παραγωγός πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει την προσβολή σε πολύ αρχικά στάδια ή να συμβουλεύεται τον τοπικό Γεωπόνο ή Τεχνολόγο Γεωπονίας που παρακολουθεί την καλλιέργεια.

Σε ήδη προσβεβλημένες καλλιέργειες, απομακρύνουμε και καταστρέφουμε με κάψιμο ή με θάψιμο τα υπολείμματα των φυτών, ώστε να περιορίσουμε την εξάπλωση του εχθρού σε γειτονικές καλλιέργειες. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε μπορούμε να στοιβάξουμε τα υπολείμματα σε σωρούς και να τα καλύψουμε ερμητικά με πλαστικά θερμοκηπίου για 2 μήνες. Οι ελεύθερες άκρες του πλαστικού να παραχωθούν επιμελώς.

Για περισσότερες λεπτομέρειες αναζητήστε στο GAIApedia (www.c-gaia.gr) τους όρους: 

Ντομάτα φυτό

Εχθροί ντομάτας

Πηγή: «Η βιολογική καλλιέργεια της υπαίθριας τομάτας στη νήσο Κέα», πτυχιακή εργασία του φοιτητή Παούρη Βλάσιου, Θεσσαλονίκη 2012.