Η καλλιέργεια της φραουλιάς

Γράφει η Κατερίνα Καπώνη

Η φραουλιά είναι ένα πολυετές ποώδες φυτό με αρκετά βραχύ μίσχο (μόλις 1 – 1,5cm) στα φύλλα. Έχει θυσσανώδες και επιφανειακό ριζικό σύστημα, όπου το μεγαλύτερο ποσοστό του φθάνει σε βάθος μέχρι 15cm. Ο βλαστός είναι σαρκώδης και φέρει σύνθετα φύλλα (3-5 φυλλάρια/φύλλο). Τα φύλλα παρουσιάζουν ποικιλία σε σχήμα και στην παρουσία χνουδιού. Έχει βρεθεί ότι τα φύλλα συνεχώς ανανεώνονται από καινούρια καθώς η διάρκεια ζωής τους περιορίζεται στους 1-3 μήνες.

O καρπός είναι ένα συγκάρπιο, όπου το εδώδιμο σαρκώδες μέρος είναι η διογκωμένη ανθοδόχη, εξωτερικά από την οποία φέρονται τα αχαίνια. Τα αχαίνια είναι οι πραγματικοί καρποί της φραουλιάς, που το κάθε ένα αποτελείται από ένα μικρό σκούρου χρώματος σπέρμα. Ο καρπός έχει πράσινο χρώμα στα αρχικά στάδια, ενώ κατά την ωρίμανση αποκτά κόκκινο χρώμα.

Οι καρποί καταναλώνονται νωποί ή μεταποιούνται. Χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα στη ζαχαροπλαστική και στις βιομηχανίες για την παρασκευή μαρμελάδας και άλλων προϊόντων. Στις φράουλες για μεταποίηση προτιμώνται συνήθως οι καρποί που δεν είναι κούφιοι εσωτερικά, έχουν ομοιόμορφο χρώμα εσωτερικά και υψηλό ποσοστό σακχάρων.

Όσον αφορά στην καλλιέργεια της φραουλιάς, στα εδάφη που επιλέγονται για την εγκατάσταση καλό θα είναι να έχει προηγηθεί καλλιέργεια με κάποιο αγρωστώδες. Πριν από τη φύτευση των φυτών θα πρέπει να γίνεται καλή κατεργασία του εδάφους και άροση σε βάθος 30cm για να είναι εύκολος στη συνέχεια ο σχηματισμός των σαμαριών. Τα σαμάρια κατασκευάζονται έτσι ώστε να έχουν ένα ύψος 25-30cm.

Η φύτευση μπορεί να γίνει το φθινόπωρο ή χειμώνα με φρέσκα φυτά ή το καλοκαίρι με φυτά ψυγείου. Στην πρώτη περίπτωση τα φυτά φυτεύονται στο χωράφι τέλη Οκτωβρίου με μέσα Νοεμβρίου. Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της καλλιέργειας είναι η σκληραγώγηση των φυτών. Δηλαδή να χρησιμοποιηθούν ώριμα φυτά. Η σκληραγώγηση επιτυγχάνεται με φυσικό ψύχος, περιορισμό της άρδευσης και της εφαρμογής λιπάνσεων. Για το λόγο αυτό επιλέγονται φυτώρια που είναι σε υψόμετρο. Στην δεύτερη περίπτωση, η φύτευση γίνεται τους μήνες Ιούλιο – Αύγουστο. Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της καλλιέργειας είναι τα συχνά ποτίσματα των φυτών. Ακολούθως οι σχηματιζόμενες ταξιανθίες ή οι σχηματιζόμενοι στόλωνες πρέπει να αφαιρούνται. Εάν τα φυτά είναι καλά ανεπτυγμένα κατά τη διάρκεια της φύτευσης, τότε μπορούμε να αφήσουμε μικρό αριθμό ταξιανθιών να αναπτυχθεί σε καρπούς.

Η καταπολέμηση των ζιζανίων αποτελεί την πιο σημαντική καλλιεργητική εργασία κατά την περίοδο εγκατάστασης της φυτείας. Συνήθως 3-5 ημέρες μετά την φύτευση πραγματοποιείται η εφαρμογή κατάλληλου ζιζανιοκτόνου. Τα πολυετή ζιζάνια καταπολεμούνται αποτελεσματικά με την χρήση κατάλληλων διασυστηματικών ζιζανιοκτόνων επαφής όπως αυτά της οικογένειας των οργανοφωσφορικών γλυκινών.

Όσον αφορά στην άρδευση η φραουλιά είναι απαιτητική σε υγρασία εδάφους. Στη βλαστική περίοδο έχει ανάγκη από 600-900m3/στρέμμα, από τα οποία τα 200m3 τα θέλει από τα μέσα Ιουνίου ως τα μέσα Ιουλίου. Οι επικρατούσες συνθήκες επηρεάζουν σημαντικά την κατανάλωση νερού. Προσοχή απαιτείται τα φυτά να μην υπέρ – αρδεύονται τις 2 πρώτες εβδομάδες μετά τη φύτευση γιατί την περίοδο αυτή έχουν πολύ περιορισμένο ριζικό σύστημα και υπάρχει κίνδυνος ασφυξίας ή και απώλειας θρεπτικών στοιχείων. Αντιθέτως όσον αφορά στη λίπανση όταν το φυτό καλλιεργείται σε πλούσια εδάφη, τότε δεν έχει ανάγκη από λίπανση. Γενικά για μια καλή παραγωγή σε καρπούς, το έδαφος θα πρέπει να είναι εφοδιασμένο με 6kg διαθέσιμου φωσφόρου (Ρ2O5) και 25kg διαθέσιμου καλίου (K2O). Το άζωτο έχει ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη του φυτού, καθώς έλλειψη του στοιχείου οδηγεί σε φτωχή ανάπτυξη στολώνων, ενώ υπερβολική ποσότητα αζωτούχας λίπανσης οδηγεί σε ζωηρή βλάστηση εις βάρος όμως της παραγωγής. Στο τέλος του χειμώνα ή αρχές της άνοιξης προσθέτουμε κυρίως λίπανση που είναι πλούσια σε άζωτο, λόγω των μεγαλύτερων αναγκών των φυτών σε άζωτο για βλαστική ανάπτυξη.

Οι καρποί σχηματίζονται την άνοιξη με την άνοδο της θερμοκρασίας. Η ωρίμανσή τους και τελικά η συγκομιδή τους συντελείται το Μάιο ή και λίγο πιο νωρίς ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής. Εκτός από τη θερμοκρασία σημαντικός παράγοντας στην ανάπτυξη των ανθέων και στο δέσιμο των καρπών είναι οι βροχοπτώσεις, καθώς αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης μυκητολογικών προσβολών και στη μείωση της απόδοσης λόγω μειωμένης επικονίασης. Ο χρωματισμός του καρπού είναι βασικό κριτήριο συγκομιδής. Οι ανώριμοι καρποί έχουν ροζ χρώμα, είναι σκληροί και ξινοί σε γεύση. Αντίθετα οι ώριμοι καρποί έχουν κόκκινο χρώμα, είναι μαλακοί και έχουν γλυκιά γεύση.

Για περισσότερες λεπτομέρειες αναζητήστε στο GAIApedia (www.c-gaia.gr) τους όρους:
Καλλιέργεια φραουλιάς

Φραουλιά

Πηγές: «Τεχνική βιολογικής καλλιέργειας λαχανικών – Φράουλα», του Χαράλαμπου Θανόπουλου Msc Γεωπόνος, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2008, «Βιολογική καλλιέργεια φράουλας» πτυχιακή μελέτη των φοιτητών Μανουσαρίδη Θεμιστοκλή – Θύμη Νικολάου, Θεσσαλονίκη 2012.