Πιλοτικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σχεδιάζει το πλαίσιο για την αξιολόγηση της χρήσης ψηφιακών λύσεων στη βιώσιμη γεωργία

Ξεκινώντας με τον στόχο να αξιολογήσει τον αντίκτυπο της ψηφιοποίησης στη γεωργία, το έργο QuantiFarm θα αναπτύξει και θα αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα και την απόδοση ψηφιακών εργαλείων που υπόσχονται να εκσυγχρονίσουν τη λειτουργία αγροτικών μονάδων παραγωγής.

Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε ποια είναι η καλύτερη τεχνολογία για μια δεδομένη μονάδα παραγωγής; Αυτή ακριβώς η ερώτηση οδήγησε στη θεμελιώδη αρχή του νέου Ευρωπαϊκού προγράμματος QuantiFarm, που έχει ως στόχο να γνωρίζει με ποιους τρόπους και πόσο αποτελεσματικά τα ψηφιακά εργαλεία αποδίδουν στην εμπορική γεωργία. Εξοπλισμένο με προϋπολογισμό ύψους 7,4 εκατομμυρίων ευρώ, που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί από 32 εταίρους σε 20 χώρες. Η αρχή έγινε τον Ιούλιο του 2022 και η προβλεπόμενη διάρκεια είναι 3,5 χρόνια.

Ψηφιακά εργατικά χέρια για τους γεωργούς

Είναι γεγονός ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί είναι τεράστιες και ποικιλόμορφες – από τις ακραίες καιρικές συνθήκες έως το φαινόμενο της αποδάσωσης, και από τις ασθένειες των καρπών έως τα προβλήματα μη επαρκούς ύδρευσης που ανακύπτουν στο μεταξύ. Η γεωργία ακριβείας και τα εργαλεία έξυπνης γεωργίας προτείνονται ως λύσεις ή, έστω, ως ένα αξιόπιστο χέρι βοηθείας.

Όμως πόσο καλά λειτουργούν τα εργαλεία αυτά και πώς μπορούν οι γεωργοί να καθορίσουν ποια εργαλεία είναι καλύτερα για τη φάρμα τους;

Η θεμελιώδης αρχή του QuantiFarm βασίζεται στην ανάγκη να αξιολογηθούν ανεξάρτητα τα ποσοτικά και ποιοτικά οφέλη και τα πιθανά κέρδη που αφορούν τη βιωσιμότητα αυτών των εργαλείων, εξετάζοντας τόσο τις θετικές όσο και τις πιθανές αρνητικές τους επιπτώσεις.

«Το QuantiFarm έχει μια πολύ φιλόδοξη αποστολή: να αποκαλύψει στους ευρωπαίους παραγωγούς την αλήθεια σχετικά με τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών,” ανέφερε ο Δρ. Νικόλαος Μαριανός, ο επικεφαλής του έργου QuantiFarm. «Για να αποκαλύψει όμως κάποιος την αλήθεια, πρέπει πρώτα να την ανακαλύψει! Για τον λόγο αυτό, το QuantiFarm θα διεξάγει 30 πειράματα που καλύπτουν όλες τις Ευρωπαϊκές βιοκλιματικές ζώνες και τομείς.»

Παρά το ενδιαφέρον, τις επενδύσεις και τα οφέλη των ψηφιακών τεχνολογιών στη γεωργία – που συχνά αποκαλούνται «γεωργία ακριβείας» ή «ευφυής γεωργία» –  η υιοθέτηση και η χρήση αυτών των τεχνολογιών εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς. Φυσικά, αυτή η συμπεριφορά δεν είναι παράλογη. Οι παραγωγοί συχνά αναμένουν αποδείξεις πως τα συγκεκριμένα εργαλεία πραγματικά λειτουργούν.

Συνολικά, η φιλοδοξία του έργου είναι να υποστηρίξει την περαιτέρω εκμετάλλευση ψηφιακών εργαλείων ως βασικών παραγόντων για τη βελτίωση της οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας. Αρχικά όμως, σκοπεύει να πείσει τους παραγωγούς με στοιχεία ότι η τεχνολογία όντως αποφέρει θετικά αποτελέσματα. Στη συνέχεια, το QuantiFarm αποσκοπεί να αναπαράγει και να συγκρίνει τις αξιολογήσεις και τα αποτελέσματα αυτά, προετοιμάζοντάς τα για να χρησιμοποιηθούν στην πράξη από τους παραγωγούς.

Το έργο, που  εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 2022, υπό την αιγίδα του Horizon Europe, με προϋπολογισμό ύψους 7,4 εκατομμυρίων ευρώ, θα υλοποιηθεί από μία κοινοπραξία 32 εταίρων. Η κοινοπραξία θα περιλαμβάνει παραγωγούς, συμβούλους, και επιστημονικά ερευνητικά ινστιτούτα από 20 διαφορετικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των εξής: Φινλανδία, Ελλάδα, Βουλγαρία, Βέλγιο, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία, Γαλλία, Ρουμανία, Λιθουανία, Λετονία, Κροατία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Σερβία, Κύπρο, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο.

Η πανευρωπαϊκή προσέγγιση

Η στρατηγική του QuantiFarm φροντίζει ώστε το έργο να συμπεριλαμβάνει και να εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή ποικιλομορφία. Για να το μεταφράσουμε αυτό σε αριθμούς, οι 30 δοκιμαστικές περιπτώσεις θα εφαρμοστούν σε 20 χώρες καλύπτοντας 10 (από τις 11) βιογεωγραφικές ζώνες της Ευρώπης, θα λάβουν χώρα σε 100 εμπορικές φάρμες από 7 αγροτικούς τομείς 20 διαφορετικών καλλιεργειών και κτηνοτροφίας.

Για παράδειγμα, στη Μεσογειακή ζώνη, όπου βρίσκεται η Ελλάδα, το σύστημα gaiasense χρησιμοποιείται για την καλλιέργεια ελαιόδεντρων, στην ηπειρωτική ζώνη και συγκεκριμένα στην Ολλανδία, αισθητήρες εδάφους και drones δοκιμάζονται στην παραγωγή μήλων, ενώ στην ευρωατλαντική ζώνη της Ιρλανδίας, υπάρχουν ρομπότ άλμεξης αγελάδων.

Επιπλέον, τα δεδομένα προς αξιολόγηση που θα συλλεχθούν από τις δοκιμαστικές περιπτώσεις, θα τροφοδοτήσουν το σύστημα εργαλείων του QuantiFarm προκειμένου να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση και να υποστηρίξουν τη μελλοντική λήψη αποφάσεων.

Γνώση και εργαλεία στα χέρια των παραγωγών

Το σύστημα εργαλείων θα περιέχει ένα σύνολο από διαδραστικά, φιλικά προς τους χρήστες εργαλεία για παραγωγούς, συμβούλους και υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Μερικά παραδείγματα περιλαμβάνουν υπολογισμούς κόστους  οφέλους, συγκριτική αξιολόγηση και εργαλεία παρακολούθησης πολιτικών που μπορούν να ληφθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν ακόμη και από πλατφόρμες τρίτων ενδιαφερόμενων ακόμη και μετά το τέλος του έργου.

Η Ψηφιακή Ακαδημία Καινοτομίας του QuantiFarm θα ιδρυθεί για να εξασφαλίσει ότι οι παραγωγοί επιλέγουν τα πιο κατάλληλα εργαλεία για τις ατομικές τους ανάγκες. Επίσης, θα παρέχει προτάσεις για τα πιο κατάλληλα επιχειρησιακά μοντέλα. Για τον σκοπό αυτό, η ακαδημία θα προσφέρει 12 εκπαιδευτικές συναντήσεις που ακολουθούν την προσέγγιση του προγράμματος «Εκπαίδευσε τον Εκπαιδευτή» για συμβούλους, οι οποίοι υποστηρίζουν τους γεωργούς ως πρόσωπα εμπιστοσύνης.

Το QuantiFarm ελπίζει πως αυτή η εναρμονισμένη προσπάθεια θα δώσει αληθινά συστηματικά στοιχεία σχετικά με την ευρέως αποδεκτή γνώμη ότι η υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών ευνοεί τους γεωργούς οικονομικά και έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα της γεωργίας.

Με αυτό τον τρόπο, το QuantiFarm θα συμβάλλει στη λιγοστή πρόοδο που έχει γίνει μέχρι στιγμής στην πραγματική ανάλυση κόστους οφέλους της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών, συγκρίνοντας ψηφιοποιημένες και μη φάρμες αγροτικής δραστηριότητας.

Μήνυμα προς τους επιμελητές:

Με μια ματιά – Βασικά στοιχεία και αριθμοί

• Πρόγραμμα: Horizon Europe
• Συνολικά κόστη:  € 7.397.382
• Διάρκεια: 3,5 χρόνια, 2022-2025
• Κοινοπραξία: Σύνολο 32 εταίρων από 20 Ευρωπαϊκές χώρες

© QuantiFarm Consortium, 2022

Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής