Σπαράγγι: Ένα λαχανικό με πολλά οφέλη

Γράφει η Κατερίνα Καπώνη

Το σπαράγγι ανήκει στην οικογένεια Liliaceae και χρησιμοποιείται εδώ και 20 αιώνες τόσο για διατροφή όσο και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Το εδώδιμο μέρος του φυτού είναι οι νεαροί τρυφεροί βλαστοί που περιέχουν την διουρητική ουσία Ασπαραγίνη. Στην Ελλάδα, το σπαράγγι καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά το 1961 στα Γιαννιτσά, αλλά τώρα καλλιεργείται και σε άλλες περιοχές της χώρας (κυρίως νομοί Έβρου, Ημαθίας, Πέλλας, Θεσσαλονίκης). Σήμερα διακρίνουμε το λευκό και πράσινο σπαράγγι, αποτέλεσμα της καλλιεργητικής πρακτικής που εφαρμόζεται.

Τα οφέλη απ’ την κατανάλωση του σπαραγγιού είναι πολλά. Έχει διαιτητικές και ιδιαίτερα διουρητικές ιδιότητες. Είναι υδατώδες λαχανικό και όταν είναι φρεσκοκομμένο περιέχει 90-95% νερό. Τα σπαράγγια είναι πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος B, όπως φυλλικό οξύ , θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη. Επιπλέον περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως βιταμίνη C (κυρίως στην κορυφή των βλαστών), βιταμίνη E, καροτένιο, οι οποίες εξουδετερώνουν αποτελεσματικά τις ελεύθερες ρίζες και έχουν επίσης ισχυρή αντικαρκινική δράση. Το σπαράγγι περιλαμβάνει και μέταλλα όπως φώσφορο, ασβέστιο, μαγνήσιο, χαμηλά σε νάτριο και περιέχουν αρκετό κάλιο. Περιέχουν επίσης: ελάχιστες θερμίδες. Η θερμιδική αξία του προϊόντος θεωρείται χαμηλή και είναι 26 θερμίδες ανά 100g σπαραγγιού.

Μέσα από έρευνες έχει αποδειχθεί ότι έχουν εξαιρετική αντιφλεγμονώδη δράση, που οφείλεται στα φλαβονοειδή όπως η κερκετίνη, η ρουτίνη και οι άλλες ουσίες.

Επίσης, έχει βρεθεί ότι περιέχουν ικανοποιητική ποσότητα ινουλίνης, πρεβιοτικού, που βοηθά στην καλή κατάσταση του πεπτικού συστήματος, στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του ορθού και στην αύξηση της απορρόφησης θρεπτικών συστατικών.

Μεγάλη ποικιλία αντιοξειδωτικών ουσιών μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης χρόνιων προβλημάτων υγείας, όπως ο διαβήτης τύπου ΙΙ και τα καρδιαγγειακά, αλλά και πολλών περιπτώσεων καρκίνου, εξαιτίας της μείωσης του οξειδωτικού στρες στον οργανισμό. Μεταξύ αυτών είναι η γλουταθειόνη, η βιταμίνη C, η β-καροτίνη, η βιταμίνη Ε, ο ψευδάργυρος, το μαγνήσιο και το σελήνιο.

Ακόμη, η υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βοηθά στον μεταβολισμό των υδατανθράκων και τη ρύθμιση των επιπέδων της ομοκυστεΐνης για την πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Στην πρόληψη των καρδιαγγειακών βοηθά επίσης η υψηλή περιεκτικότητα του σπαραγγιού σε φυτικές ίνες και ασπαραγίνη, που δρα ευεργετικά με την ισχυρή διουρητική της δράση.

Τέλος, τα σπαράγγια περιέχουν σαπωνίνες, που έχουν αντικαρκινικές και αντιφλεγμωνώδεις ιδιότητες και μπορούν να βελτιώσουν την αρτηριακή πίεση, την ευγλυκαιμική κατάσταση και έχουν ευεργερτικά οφέλη στα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.

Καταναλώνεται νωπό, κονσερβοποιημένο ή κατεψυγμένο και εκτιμάται ιδιαίτερα από το σύγχρονο καταναλωτή για τη θρεπτική και διαιτητική του αξία. Στην χώρα μας το σπαράγγι συσκευάζεται και διατίθεται στις αγορές του εξωτερικού νωπό για κατανάλωση. Ελάχιστες ποσότητες σπαραγγιού κονσερβοποιούνται ή καταψύχονται. Στο ψυγείο διατηρούνται το πολύ 3 ημέρες σε διάτρητο πλαστικό σάκο ή τυλιγμένα σε υγρή πετσέτα. Στην κατάψυξη αφού ζεματιστούν προηγουμένως, διατηρούνται αρκετούς μήνες. Βρασμένα διατηρούνται στο ψυγείο 2-3 ημέρες. Για να βράσουν σωστά πρέπει να δένονται σε ματσάκια, με τις άκρες τους να προεξέχουν από το νερό.

Για περισσότερες λεπτομέρειες αναζητήστε στο GAIApedia (www.c-gaia.gr) τους όρους:

Σπαράγγι φυτό

Διαθρεπτική αξία σπαραγγιού

Πηγές: «Ειδική λαχανοκομία – Λαχανικά υπαίθρου», του Χρήστου Ολύμπιου, Καθηγητή Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 1994, blogspot Προϊόντα της φύσης «Το σπαράγγι: Ένα τρόφιμο προικισμένο με εξαιρετικές ιδιότητες», Ιστοσελίδα mednutrition.gr «Θεραπευτικές ιδιότητες σπαραγγιού».