Το λεμόνι στη μεσογειακή διατροφή

Γράφει η Κατερίνα Καπώνη

Το λεμόνι είναι το πλέον γνωστό εσπεριδοειδές στη Μεσόγειο. Είναι ο καρπός του υβριδικού δέντρου που ονομάζεται λεμονιά και ανήκει στην οικογένεια των Ρυτοειδών. Ο καρπός αυτός χρησιμοποιείται κυρίως για τον χυμό του, παρόλο που χρησιμοποιούνται επίσης το πιο σαρκώδες μέρος του καρπού και ο φλοιός του, ιδιαίτερα στη μαγειρική. Ο χυμός του λεμονιού περιέχει περίπου 5% κιτρικό οξύ, το οποίο δίνει στα λεμόνια τη χαρακτηριστική ξινή τους γεύση και pH από 2 μέχρι 3. Αυτή η οξύτητα καθιστά το λεμόνι φθηνό και εύκολα διαθέσιμο υλικό για χρήση σε εκπαιδευτικά πειράματα χημείας. Μερικοί άνθρωποι τρώνε το λεμόνι ως φρούτο, όμως σε αυτή την περίπτωση πρέπει να καταναλώνεται αμέσως μετά νερό για να ξεπλένονται τα δόντια από το κιτρικό οξύ και τη ζάχαρη, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν τερηδόνα και άλλες οδοντικές παθήσεις. Τα λεμόνια γίνονται επίσης μαρμελάδα, είτε μόνα τους είτε σε συνδυασμό με πορτοκάλια.

100 χιλιοστόλιτρα λεμονοχυμού περιέχουν περίπου 50 χιλιοστόγραμμα βιταμίνης C και 5 γραμμάρια κιτρικού οξέος.

Με άρωμα αιθέριο και γεύση μοναδική, το λεμόνι έχει γράψει ιστορία, κατακτώντας την υφήλιο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για διασταύρωση του μανταρινιού και του κίτρου, χωρίς όμως να γνωρίζουμε ακριβή ημερομηνία προέλευσης. Από τον Ιπποκράτη μέχρι το Βρετανικό Πολεμικό Ναυτικό, το χρησιμοποιούσαν για την καταπολέμηση του σκορβούτου λόγω της μεγάλης ποσότητας βιταμίνης C που περιέχει. Η εποχή του λεμονιού, όπως και όλων των εσπεριδοειδών, είναι ο χειμώνας, ωστόσο πλέον το βρίσκουμε όλο το χρόνο. Χρησιμοποιείται πολύ στη μαγειρική, καθώς ο χυμός του αποτελεί βασικό συστατικό σε σαλάτες, φαγητά με ψάρι και κρέας, καθώς προσδίδει μια ιδιαίτερη όξινη νοστιμάδα. Τέλος, το χρησιμοποιούμε και στη ζαχαροπλαστική δημιουργώντας από την αγαπημένη σε όλους δροσιστική λεμονάδα μέχρι την παρασκευή λικέρ, μαρμελάδας, κέικ και άλλων γαστρονομικών δημιουργιών.

Τα λεμόνια είναι όξινα στη γεύση, αλλά δημιουργούν αλκαλικές βάσεις στον οργανισμό μας. Στην πραγματικότητα, είναι από τα τρόφιμα με τη μεγαλύτερη αλκαλική επίδραση, που βοηθούν πολύ στη δημιουργία ισορροπίας σε καταστάσεις αύξησης της ποσότητας οξέων στο σώμα.

Με άφθονη βιταμίνη C, είναι ιδανικό «φάρμακο» για την αντιμετώπιση λοιμώξεων και άλλων προβλημάτων υγείας, ενώ συστήνεται και για την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος και την αντιμετώπιση της δυσπεψίας.

Το συκώτι λατρεύει το λεμόνι, είναι εκπληκτικό τονωτικό για το συγκεκριμένο όργανο, διαλύει το ουρικό οξύ και άλλα δηλητήρια και υγροποιεί τη χολή. Ο φρέσκος χυμός λεμόνι που προστίθεται σε ένα μεγάλο ποτήρι νερό είναι τρομερό πρωινό αντιοξειδωτικό για το στομάχι.

Καθαρίζει το έντερο. Το λεμόνι αυξάνει την περίσταλση του εντέρου, βοηθώντας την κίνησή του, άρα βοηθώντας στην κανονική του λειτουργία.

Η φλούδα του λεμονιού περιέχει το σημαντικότατο συστατικό tangeretin, που έχει αποδειχτεί τρομερά αποδοτικό για δυσλειτουργίες του εγκεφάλου, όπως η νόσος Parkinson.

Όταν δεν υπάρχει αρκετό οξυγόνο και δυσκολία στην αναπνοή (όπως στην ορειβασία) τα λεμόνια μπορούν να βοηθήσουν ιδιαιτέρως. Ο πρώτος άνδρας που έφτασε ποτέ στην κορυφή του Έβερεστ, ο Edmund Hillary, σημείωνε πάντα ότι η επιτυχία του οφειλόταν και στα λεμόνια.

Τα λεμόνια περιέχουν 22 αντικαρκινικές χημικές ενώσεις, μεταξύ αυτών και η λεμονίνη. Πρόκειται για έλαιο, που καταπολεμά ή και σταματά τη μεγέθυνση των καρκινικών όγκων στα ζώα και το φλαβονειδές γλυκοσίδη, που σταματά τη διαίρεση των καρκινικών κυττάρων.

Για περισσότερες λεπτομέρειες αναζητήστε στο GAIApedia (www.c-gaia.gr) τους όρους: 

Λεμόνι

Διατροφική αξία λεμονιού

Πηγές: Ιστοσελίδα Βικιπαίδεια «Λεμόνι», Ιστοσελίδα clickatlife.gr.